دوره کارشناسی ارشد سیاست‌گذاری

معرفی 

طی دهه‌­های اخیر، زندگی بشر شاهد دو تحول بزرگ بوده است که نتایج آن، آثار رفاهی شگرفی را از خود به جا گذاشته است. تحول اول، در حوزه حکمرانی و کیفیت آن و تحول دوم در حوزه فناوری است. علم‌ و فناوری موتور اصلی توسعه در جهان امروز شناخته می‌شود و اهمیت غیرقابل‌انکار این موضوع سبب شده است که دولت‌ها برنامه‌های جدی را برای این بخش در نظر بگیرند. همچنین پیوند میان این بخش با اکثر بخش‌های دیگر جامعه ضرورت دارد چرا که علم و فناوری در جهان امروز پیوندی ناگسستنی با سایر ساحات جامعه برقرار کرده است. بروز این دو تحول بزرگ، حاصل بروز تحول در چگونگی تصمیم­گیری دولت­ها در اداره امور کشورها بوده است. واقعیت این است که دو پدیده تحول در کیفیت حکمرانی و تحول فناورانه، مستقل از هم نیستند. سیاستگذاری درست، راه برای بروز خلاقیت­ها باز کرده و به نتیجه رسیدن خلاقیت­ها ابزارهای نوین را در اختیار بشر قرار داده است. وقتی کاربرد پیشرفت­های بدست آمده در عرصه سیاست­گذاری را در حوزه فناوری مورد بررسی قرار می­دهیم به نتایج شگرف دو تحول مهم ذکر شده بیشتر پی خواهیم برد.
به تناسب شکل­ گیری این دو تحول بزرگ و پیچیده، عرصه­‌های علمی و آموزش عالی نیز وارد این دو حوزه شده و رشته­‌های تحصیلی جدیدی را به وجود آورده­ است. اینکه چطور می­توان زمینه‌­هایی را فراهم کرد که فرآیند آغاز شده از ایده، مرحله به مرحله به صورت درون‌‌زا طی شده و  به یک تحول تجاری بی­ا­نجامد، خود به موضوعی مستقل برای بررسی و تحقیق و پس از آن، آموزش تبدیل شد. اینکه چگونه باید با بهره­‌مندی از علم، فناوری و مهندسی مهمترین چالش­های جهانی امروز از دسترسی به انرژی گرفته تا تغییرات آب و هوایی، و مهمترین روندهای جهانی مانند دیجیتالی  ­شدن را بررسی کرد و راهکار ارائه نمود.
دوره­‌های سیاستگذاری علم و فناوری یکی از منطبق‌­ترین دوره­‌های آموزش عالی با دو تحولی هستند که به آن پرداخته شد. این دوره‌­ها در سطح کارشناسی ارشد، عمدتا با بهره‌­گیری از دانشجویانی که دوره‌­های تحصیلی کارشناسی خود را در رشته­‌های مهندسی و علوم پایه گذرانده‌­اند، آموزش‌­هایی را ارائه می­‌کنند که بتوانند حکمرانی را در عرصه توسعه فناوری و نوآوری تقویت کنند. امروزه سیاست‌گذاری علم و فناوری به ‌عنوان یک رشته علمی توانسته است جایگاه ویژه­ای برای خود در محافل دانشگاهی باز نماید، به طوری­که در بسیاری از دانشگاه‌­های برتر دنیا ردپای این رشته به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم دیده می­‌شود. در این میان با توجه به ماهیت تخصصی دانشگاه صنعتی شریف، رشته سیاست­‌گذاری علم و فناوری اهمیتی دوچندان پیدا می­‌کند.
رشته سیاست‌گذاری علم و فناوری به دنبال حل مسائل واقعی در ارتباط با جامعه، دولت و صنعت با استفاده از سیاست­‌ها است. مسائل سیاستی دارای ابعاد مختلفی هستند و باید از یافته‌­های رشته­‌های مختلف علمی برای حل آن­ها استفاده کرد. به بیان دیگر حل یک مسأله سیاستی در هر حوزه‌­ای صرفا توسط متخصص آن حوزه امکان پذیر نخواهد بود و این همان مفهوم میان­‌رشته‌­ای بودن این دوره است.
هدف اصلي اين دوره تربیت نیروی انسانی متخصص به منظور تقویت بدنه سیاست‌­گذاری کشور در راستای شناسایی و تحلیل مسائل عمده حوزه علم، فناوری و نوآوری در کشور بر اساس زمینه‌­های تخصصی بیان شده و ارائه راه‌کارهای مناسب برای فائق آمدن بر مسائل مربوطه است. نظریه‌پردازی در مورد روش‌های سیاست‌­گذاری علم و فناوری، خصوصاً نقش متغیرهای بومی- فرهنگی در سیاست­‌گذاری علم و فناوری از جمله مواردی است که مورد تأکید دوره پیش رو خواهد بود.
دانلود بروشور معرفی دوره

معرفی دوره توسط دکتر مشایخی

معرفی دوره توسط دکتر مسعود نیلی

پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد رشته‌ی سیاست‌گذاری از طریق کنکور رشته مدیریت دولتی و مطابق با قوانین پذیرش نخبگان انجام می‌پذیرد. هر ساله 20 دانشجو از طریق کنکور وارد این گرایش می‌شوند. در طول دوره‌ی تحصیل، دانشجویان باید 6 درس اصلی و 2 درس تخصصی و 1 درس اختیاری را بگذرانند. توصیه می‌شود که دانشجویان پایان‌نامه (6 واحدی) را به عنوان یک کار پژوهشی مورد توجه جدی قرار دهند. اگرچه این امکان فراهم است تا دانشجویان با جایگزین کردن دو درس اختیاری دیگر به جای پایان‌نامه (در مجموع 3 درس اختیاری)، دوره‌ی خود را به آموزش‌محور تغییر دهند.
مدت زمان معمول برای گذراندن دوره 4 ترم است. اغلب دانشجویان در ترم سوم مشغول کار روی پایان‌نامه شده و در انتهای ترم چهارم دفاع می‌کنند. سه سبد تخصصی توسعه، دیجیتال و انرژی با دروس متفاوت برای این رشته تعریف شده است. سبد توسعه روی دروس مرتبط با توسعه و به ویژه توسعه اقتصادی از منظر نوآوری تمرکز دارد، سبد دیجیتال روی دروس مرتبط با اقتصاد دیجیتال و رگولاتوری حکمرانی دیجیتال تمرکز دارد، و سبد انرژی و محیط زیست دروس تخصصی مرتبط با توسعه پایدار، اقتصاد آب، انرژی و محیط زیست را پوشش می‌دهد. الزامات این سه سبد مشابه یکدیگر بوده و در مدرک اعطایی، با یکدیگر تفاوتی ندارند.

دروس عمومی

تمامی دانشجویان باید این دروس را بگذرانند:
1 نظریات سیاست عمومی
2 درآمدی بر سیاست علم و فناوری
3 مدیریت امور عمومی و پیاده‌سازی سیاست
4 نظام‌های نوآوری: نظریه و عمل
5 اقتصاد برای سیاست‌گذاری
دانشجویان باید دروس زیر را به عنوان جبرانی بگذرانند:
1 مبانی اقتصاد
2 مبانی اقتصاد سنجی
3 مطالعات علم و فناوری

دروس تخصصی

1 فناوری، نوآوری و توسعه
2 نهادها در توسعه
3 اقتصاد توسعه
1 سیاست‌گذاری انرژی و محیط زیست
2 سیاست‌گذاری و اقتصاد آب و محیط زیست
3 اقتصاد انرژی
1 حکمرانی پلتفرم‌های دیجیتال
2 هوش مصنوعی؛ نوآوری و جامعه
3 اقتصاد دیجیتال

دروس اختیاری

جامعه‌شناسی برای سیاست‌گذاری
اقتصاد سیاسی
اقتصاد انرژی
اقتصاد توسعه
اقتصاد دیجیتال
نظریه بازی
مدیریت نوآوری
ارزیابی و پیش‌بینی تکنولوژی
فناوری، نوآوری و توسعه
علوم رفتاری در سیاست‌گذاری
سیاست‌گذاری و اقتصاد آب و محیط زیست
سیاست‌گذاری انرژی و محیط زیست
مدیریت استراتژیک تکنولوژی
تحول دیجیتال
روش‌های پژوهش در سیاست‌گذاری